Kwestie van volhouden

Innoveren is hip. Zeker als je er duurzame doelen mee kunt realiseren. Wekelijks starten gedreven, ambitieuze ondernemers en wetenschappers met nieuwe initiatieven die de wereld beter moeten maken. Maar tegelijkertijd worden er elke week bijna net zoveel projecten weer opgedoekt. Hoe overleef je tegenslag, na tegenslag en houd je de droom levend? Boyan Slat weet het.

Kwestie van volhouden

Innoveren is hip. Zeker als je er duurzame doelen mee kunt realiseren. Wekelijks starten gedreven, ambitieuze ondernemers en wetenschappers met nieuwe initiatieven die de wereld beter moeten maken. Maar tegelijkertijd worden er elke week bijna net zoveel projecten weer opgedoekt. Hoe overleef je tegenslag, na tegenslag en houd je de droom levend? Boyan Slat weet het.

Het hoeft niet perfect te zijn, als morgen maar beter is dan vandaag

Wereldwijd werd hij bejubeld als een nieuwe verlosser. Met drijvende opruiminstallaties zou hij de oceanen verlossen van de plastic soep, zo beloofde de negentienjarige in een enthousiaste TEDx-talk die in 2013 viraal ging. Met speels gemak haalde Boyan Slat vervolgens miljoenen op voor het realiseren van zijn plannen.

Al snel verslapte de aandacht, nadat zijn project had te lijden onder kritiek en technische tegenslag. Toch timmert de uitvinder en ondernemer ogenschijnlijk onvermoeibaar verder aan de weg met zijn NGO The Ocean Cleanup. Inmiddels hengelde hij miljoenen kilo’s plastic uit de wereldzeeën. Onlangs presenteerde hij, na jaren experimenteren, de uitvoering van een plan om bij dertig grote steden in Azië en de VS de het plastic afval in rivieren tegen te houden en op te ruimen voordat het de zee bereikt.

Argumenten grondig analyseren

Hoe blijf je als ondernemer, ondanks scepsis over efficiency en effectiviteit, gedreven om je ideaal te realiseren? Boyan Slat was er onlangs openhartig over in een interview met de op innoverende ondernemers gerichte Vlaamse website Bloovi. Als je iets onderneemt zijn er altijd critici, zo is de ervaring van Slat. “Je kunt emotioneel reageren op kritiek, maar het is beter om de argumenten daarvan grondig te analyseren en te kijken wat ervan klopt.

Ik heb geleerd dat het belangrijk is om pragmatisch te zijn. Wat je aflevert hoeft niet perfect te zijn, je moet gewoon zorgen dat morgen beter is dan vandaag. Je lost problemen efficiënter op door te bouwen aan een toekomst waar je het mee eens bent. Niet door te vechten waar je tegen bent”, zo liet Slat optekenen.

Risico van grootschalige projecten wordt overschat

Het is volgens hem belangrijker om aan iets te werken dat daadwerkelijk impact heeft. “Te veel slimme mensen verspillen hun leven door aan zaken te werken die over vijftig jaar irrelevant zullen blijken. Je moet aan dingen werken waar je binnen enkele decennia op kan terugkijken en constateren dat het het waard was om daar zoveel tijd en energie in te steken. En doe iets dat op dezelfde schaal werkt als het probleem dat je op wilt lossen.

In plaats van kleine projecten in de marge moeten mensen grote visies neerzetten die grote problemen oplossen. Het is makkelijker om een groot project succesvol te maken dan een initiatief dat maar 0,1% van een probleem oplost. Het risico van grootschalige projecten wordt vaak overschat. Die zorgen voor veel meer aandacht, mensen worden er enthousiast van en investeerders staan meer open om daar geld in te pompen.”

Finaciering om milieu-impact te verkleinen

Slat noemt zijn project de grootste schoonmaakactie uit de geschiedenis. Hij becijferde dat de Grote Oceaan voor 7,5 miljard opgeruimd kan worden. Het plastic dat zijn organisatie uit zeeën en rivieren opvist wordt gerecycled tot nieuwe producten zoals zonnebrillen en kofferbakmatten voor het automerk Kia. De band Coldplay liet er onlangs de nieuwe elpee mee persen.

Naast giften en investeringen haalt The Ocean Cleanup inkomsten uit partnerships. Soms zelfs met bedrijven waarvan het plastic de oceanen vervuilt, zoals Coca-Cola. Dat bedrijf ziet die financiering als een van de manieren om zijn milieu-impact te verkleinen.

Impact op cultuur en visie

Slat is als CEO niet van plan de leiding van zijn organisatie uit handen te geven, vanwege de onderscheidende, sterke missie ervan. “Ik leun op ervaren managers, maar het is belangrijk dat ik uiteindelijk de eindverantwoordelijke blijf en de koers uitzet.

Je kunt het niveau van ownership van een oprichter niet zomaar uit handen geven Het is erg moeilijk om de founder te vervangen zonder een diepe impact te hebben op de cultuur en visie. Zeker als jouw organisatie een sterke missie heeft is zo’n vervanging niet het juiste model.”